SCENE DE HANOUKKA
Breyndl : une grande et forte juive de 40 ans.
Nokhem : un petit juif, un repasseur.
Il fait nuit, les réverbères sont allumés. La pendule fait tic-tac tic-tac, Breyndl, les manches retroussées est assise, soucieuse près de la porte, un rouleau à pâtisserie à la main et attend son mari. Au bout d’un moment, elle ouvre la bouche :
-Bon Dieu, voyez moi ça, quelle vie !. Il se fait tard et ‘’ ma merveille’’ n’est pas encore rentré. Et alors, je vous le demande, c’est une vie ? Où est mon mari, ce paresseux ce vaurien, ce gredin ! Il ne sait que travailler jour et nuit. Cette fois ci je vais lui donner une telle leçon qu’il s’en souviendra bien. Oh là, je vais lui aplatir les épaules. Il se prétend bon repasseur. Eh bien, je vais bien le repasser aujourd’hui. Il traine au restaurant, il discute et fait une partie de cartes.
Arrive Nokhem qui rentre à la maison en chantonnant un air yiddish.
-Hanike, oy Hanike..
La veste sur les épaules, un peu éméché il sourit en voyant Breyndl. Mais il sursaute quand il la voit en colère avec le rouleau à pâtisserie, et se protège avec les mains.
Breyndl : La prochaine fois, tu te souviendras qu’il faut rentrer plus tôt à la maison, et qu’on a une femme au foyer (elle le frappe avec le rouleau à pâtisserie).
Nokhem crie ; Ouille ! Ouille ! Ça suffit Breyndele, ne sois pas en colère, j’ai trop de travail.
Breyndl ; C’est pour ça que tu rentres à la maison rond comme une queue de pelle ?
Où étais tu, soulard, vagabond, t’as surement fais une partie de cartes. T’as surement perdu tous nos biens !
Elle court fouiller ses poches et trouve de l’argent. Comment se fait-il qu’il y ait autant d’argent ? Elle l’enlace alors et l’embrasse.
Nokhem : Breyndele, aujourd’hui c’est Hanoukka, aujourd’hui on peut jouer aux cartes. C’est ce que j’ai gagné aux cartes aujourd’hui…. J’ai été chanceux….. J’ai eu de la chance pour Hanoukka !
Breyndl : Tu vas me donner l’argent, je vais m ‘acheter une robe et un nouveau chapeau, et demain, dimanche, nous irons au théâtre et nous passerons une bonne journée pour fêter Hanoukka !
HANIKE BILD
Breyndl : A hoykhe, dike yidene fun a yor 40.
Nokhem : A yidl, a kleyniker, a preser.
S’iz ovnt, di gas lamtern zaynen ongetsindn.Der zeyger shlogt.Tik –Tak, Tik ,Tak. Breyndl mit farkasherte arbl zitst a farzorgte baym tir mit a valgerholts in hand, un vart oyf ir man.
In a vayle arum, efnt zi dos moyl:
– Ze nor Goteniu s’a lebn. Dos iz azoy shpet un der takhshit meyner iz nokh nisht do..
Nu ? freg ikh aykh, iz dos a lebn? Vu iz mayn man, a foyler, a toygenish, a leydak.
Tog un nakht arbet er nor. Dos mol vel ikh azoy onlernen, az er vet mikh hobn tsu gedenken. Oy, ikh vel im a bisl oyspresn zayne pleytses. Er barimt zikh er iz a guter preser ! azoy gut vi ikh vel im presn haynt.
Er shlept zikh arum in restoran un shmuest, un shpilt a kertl !
Nokhem kumt arayn un zingt a yidish lidl.
-Hanike oy Hanike …. ..
Dos rekl oyfn pleytse, a bisl fartrunken, shmeykhlt ven er zet Breyndl. Ober er tsitert oyf ven er zet zi in kas, un dos valgerholtz, un farhit zikh mit zayne hent.
Breyndl : Dos tzveyte mol vestu gedenken, az men kumt aheym frier, un az men hot
a vayb in der heym… (shlogt im mitn valgerholtz).
Nokhem shrayt: -Oy ! Oy ! Genug Breyndele ! Her oyf tsu zayn in kas! . Ikh hob tsu fil arbet.
Breyndl : Derfar kumstu aheym toyt shiker ! Vu bist geven ? Dertseyl, shiker eyner, du vagabond. Avade gemakht a kertl ! Zikher farshpilt dos gantse mebl !
Zi loyft tsu zukhn in zayne tashn, gefint geld . Vos iz dos azoy fil geld ?
Zi haldzt Nokhem un kusht im.
Nokhem : Breyndele, Haynt iz dokh Hanuke, haynt meg men dokh shpiln in kortn.Dos hob ikh haynt in kort fardint.. Gehat glik ..S’iz mir gegangen lekoved Hanike.
Breyndl : Vestu mir dos geld gebn .Ikh vel zikh koyfn a kleyd un a nayer hut, un morgn zuntik geyen mir in teater lebn a gutn tog lekoved Hanike!
חנוכּה בילד
ברײנבדל , אַ הױיכע דיקע ייִדענע פֿון אַ יאָר . 40
נחום ,אַ ייִדל אַ קלײניקער אַ פּרעסער.ס ‘איז אָװנט. די גאַז ברענט. דער זײגער שלאָגט: טיק- טאַק טיק- טאַק .ברײנדל מיט פֿאַרקאַשערטע אַרבל זיצזט אַ פֿאַרזאָרגטע בײַם טיר מיט אַ װאַלגערהאָלץ אין האַנד און װאַרט אױף איר מאַן.
אין אַ װײַלע אַרום עפֿנט זי דאָס גרױסע מױל
-זע נאָר גאָטעניו, ס’אַ לעבן ! דאָס איז אַזױ שפּעט און דער תכשיט מײנער איז נאָר נישט דו. נו, פֿרעג איך אײַך איז דאָס אַ לעבן?
װוּ איז מײַ ן מאַן? אַ פֿױלר, אַ טױגעניש ,אַ לײדאַק
טאָג אנן נאַכט אַרבעט ער נאָר.
דאָס מאָל װעל איך אַזױ אָנלערנען , אַז ער װעט מיך האָבן צו געדענקען. אױ ,איך װעל אים אַ ביסל אױספּרעסן זײַנע פּלייצעס. ער באַרימט זיך, ער איז אַ גוטער פּרעסער. אַזױ גוט װי איך װעל אים פּרעסן הײַנט. ער שלעפּט זיך אַרום אין רעסטאָראַן און שמועסט און שפּילט אַ קערטל
נחום קומט אַרײַן און זינגט אַ ייִדיש לידל .חנוכּה אוי חנוכּה!. דאָס רעקל אױפֿן פּלייצע אַ ביסל פֿאַרטעונקען ,שמײכלט װען ער זעט בריינדל, אָבער ער ציטערט אױף װען ער זעט זי אין כּעס און דאָס װאַלגערהאָלץ און פֿאַרהיט זיך מיט זײַנע הענט
ברײַנדל :דאָס צװײטע מאָל װעסטו געדענקען אַז מען קומט אַהײם פֿריִער און אַז מען האָט אַ װײַב אין דער הײם .
שלאָגט אים מיטן װאַלגערהאָלץ
נחום שרײַט : אױ! אױ! גענוג בריינדעלע.
הער אױף צו זײַן אין כּעס. איך האָב צו פֿיל אַרבעט
ברײנדל: דערפֿאַר קומסטו אַהײם טױט שכּור! װוּ ביסטו געװען ? דערצײל ,שכּור
אײנער.דו װאַגאַבאָנד! אװדאי געמאַכט אַ קערטל, זיכער פֿאַרשפּילט דאָס גאַנצע
מעבל!
זי לױפֿט צו זוכן אין זײַנע טאַשן און געפֿינט דאָס געלט. זי האַלדזט נחום און קושט אים
נחום : ברײנדעלע , הײַנט איז דאָך חנוּכּה. הײַנט מעג מען דאָך שפּילן אין קאָרטן. דאָס האָב איך הײַנט אין קאָרט פֿאַרדינט. געהאַט גליק. ס ‘איז מיר געגאַנגען לכּבוד
בריינדל: װעסטו מיר דאָס געלד געבן. איך װעל זיך קױפֿן אַ קלײד און אַ נײַער הוט און מאָרגן, זונטיק גײען מיר אין טעאַטער לעבן אַ גוטן טאָג לכּבוד חנוכּה